Müzik ruhun gıdasıdır, insanı dinlendirir, huzur verir. Sanatın her alanı insanı dinlendiren bir uğraştır fakat türkülerin dili bir başkadır.
Bazı yörelerde geleneksel hal alan sıra geceleri ve değişik adları olan sazlı sözlü sohbetler hala aynı şekilde devam etmektedir.
Geleneksel sohbet toplantıları; Sıra gezmeleri, Sıra nağme , Barana sohbetleri, Yaran gibi adlar ile uzar gider.
Hatta bu toplantılar bir haftanın yorgunluğunun atılması demektir. Sadece yorgunluk da atılmaz; hal hatır sorulur, daha hafif konularda, iş dışında günlük yaşamın diğer alanları ile ilgili sohbetler edilir.
Müzik eşliğinde yapılan sohbetlerin ve yenilen içilen yiyeceklerin ve geçirilen vaktin tadına doyum olmaz. Tüm müzik dallarının insan bedeni üzerindeki olumlu etkisi tartışılmaz. İnsan bedenine ağrı kesici etkisi vardır müziğin her dalının.
Kültür mirası olan nesilden nesile aktarılmaya çalışılan birlik ve beraberliğin tadına vardığımız, her yörede ayrı adla anılan fakat tadı aynı olan müzik sohbetlerini bilmeyen yoktur.
Bu geleneksel sohbet toplantılarına genelikle 15-16 yaşından büyük erkekler katılır. Bu toplantılarda; dil, din, ırk ve mezhep gözetmeksizin, sır tutan saygılı, ahlak kurallarına rivayet eden herkes katılabilir.
Her türkünün bir hikayesi var dır kimisi hüznü, kimisi sevinci anlatır, kimi de ayrılıp kavuşamayanların dili olmuştur.
Dinleyince bazen kendimizi bulduğuz bazen de kendimizden geçtiğimiz ah o yanık türküler, bir de sesi güzel olandan dinlenince değmeyin keyfimize.
Yeni nesil gibi değiliz bizler, her şeyde çağa ayak uydursak da türküleri dinlemekten kendimizi alamıyoruz.
Barana geceleri: erkeklerin sohbet etme için toplandıkları Balıkesir’in Dursun bey ilçesinin yaklaşık üç asırlık bir geleneğidir.
UNESCO'nun "Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi"ne alınan barana sohbetleri, gencinden yaşlısına erkekler arasında yaşatılmaya devam ediyor. Barana Başkanı İnce: "Barana, disiplin, terbiye bir nevi eğitim evidir. Sohbet nasıl yapılır, nasıl oturulur, nasıl kalkılır, bunlar öğretilir. Kimse zannetmesin ki Baranalar da sadece türkü söylenir, oynanır, yenilir, içilir. Baranalar bir terbiyedir" evidir diyor.
Dursunbey Folklor Araştırma ve Eğitim Merkezi Derneği Başkan Yardımcısı Kalkmaz: "İlçemizde suç oranının düşük olması, barana sohbetlerine katılan küçük yaştaki ahbapların aldığı terbiyeden kaynaklanır" diye ekliyor.
Bu kültür ve eğlence gecelerinin yerini artık kahvehaneler, barlar ve kafeteryalar almış durumda.
Bazı bölgedeki gelenekler korunmaya çalışılsa da yeni nesil gençliğimize bu mirası aktarmak oldukça güç.
Barana sohbetlerine katılımın genelde küçük yaşlarda başladığını ve gelen "Küçük ahbap"ların terbiye ve disiplin anlamında çok şey öğrendiğini aktaran İnce, sohbetlerin sevgi ve saygı çerçevesinde gerçekleştiğini ifade ediyor.
"Baranalarda kadın yoktur, içki yoktur”.
Amaç tamamen kültürü yaşatmak olan bu gecelere sanıyorum en ihtiyaç duyduğumuz günlere geldik.
Ah bir türkü söyle bana
İlk kıtası beni anlatsın
Nakaratı seni.
Birlikte coşalım kıskansın
El alem bizi
Kendimizi bulalım her hecede
Nakış nakış, ilmek ilmek işle gönlüme
Türkülere bulalım kendimizi.
Gönüllerde yaşanılan güzel olan ne var ise dile gelmeli , haykırmalı, susmamalı sazın tellerli.
Diyerek; barana olamadığımız gönüllere türkü olmak hayaliyle.
